Dziewicze góry Prokletije, wyrzeźbione przez zjawiska krasowe skały i tropienie znikającego wśród nich szlaku, do tego widok opadającej 500 metrów pionowo w dół północnej ściany Zlej Kolaty oraz cudowna panorama z jej wierzchołka. Wejście na najwyższy szczyt Czarnogóry to był piękny, niezapomniany dzień.
Zla Kolata to najwyższy, zaliczany do Korony Europy szczyt Czarnogóry. Sąsiadująca z nią Dobra Kolata jest drugą pod względem wysokości górą w kraju. Zla Kolata mierzy 2534 m n.p.m., Dobra jest od niej o 10 metrów niższa ale trudniejsza technicznie. Oba szczyty zaliczane są do Gór Dynarskich i wznoszą się na terenie Parku Narodowego Prokletije na trójstyku granic Czarnogóry, Albanii i Kosowa.
Na Zlą i Dobrą Kolatę można wejść w ramach jednej wycieczki lub poprzestać na zdobyciu najwyższego szczytu Czarnogóry. Bazą startową jest wioska Vusanje. Na Zlą Kolatę prowadzi szlak, którego oznaczenie to namalowane na skałach białe kropki w czerwonej obwódce lub czerwone kreski wskazujące kierunek wędrówki. Dystans do pokonania na szczyt i z powrotem to ok. 25 km plus ok. 1700 metrów sumy przewyższeń.
Szlak na oba szczyty startuje we wsi Vusanje w okolicy niewielkiego meczetu. Po opuszczeniu wioski prowadzi czytelną, szeroką drogą przez las do charakterystycznego miejsca jakim jest polana z zabudową pasterską. Powyżej, właściwy szlak odbija w prawo (trzeba być czujnym bo rozwidlenie jest nieoznakowane) i wprowadza w skałki, za którymi znajduje się porośnięta trawami, płaska polana zwana Qafa Borit.
Następny etap to wędrówka połączona z wdrapywaniem się na różnokształtne formy skalne oddzielone siecią rowków i szczelin, które znajdują się pomiędzy Qafa Borit a kolejną płaską jak stół, trawiastą polaną ze szlakowskazem. Miejsce to nosi nazwę Bora (1810 m n.p.m.). Na szczyt zgodnie z informacją na znaku jest stąd 3,5 godziny drogi.
Teraz szlak podąża w kierunku przełęczy Ćafa e Preslopit (2034 m n.p.m.) na granicy z Albanią. Po drodze mija kilka skalno-trawiastych progów oraz jaskinię Ledena Pećina (skąd wieje zimnem) by łagodnym trawersem doprowadzić pod przełęcz. Z drogi przez większość trasy widać już cel, czyli Dobrą i Zlą Kolatę.
Od przełęczy szlak odbija w lewo, w stronę kotła pod północną ścianą Zlej Kolaty. Dalej, wznosi się zygzakiem do kolejnej przełęczy Dvojni Prevoj (lub Ćafa Kolata, 2430 m n.p.m.), rozdzielającej dwa wierzchołki masywu Kolat. Z przełęczy na szczyt Zlej Kolaty zakosami biegnie nietrudny trawiasto-skalny szlak. Wejście zajmuje ok. 20 minut. Do Vusanje wraca się tą samą drogą.
W naszym przypadku wejście na Zlą Kolatę (plus zdobycie Dobrej Kolaty) odbyło się w cudownych, słoneczno-jesiennych warunkach, jakie zastaliśmy w Czarnogórze jeszcze na początku listopada (nie jest to regułą). Razem z przerwami i zdjęciami wycieczka zajęła nam 10,5 godziny. Przez cały dzień byliśmy sami na szlaku (z towarzystwa innych, jedynie para Francuzów pojawiła się po nas na szczycie).
Nie byłabym sobą, gdybym w zaistniałych okolicznościach nie skorzystała z opcji wejścia na sąsiednią Dobrą Kolatę, drugi pod względem wysokości szczyt Czarnogóry. Podejście na Dobrą Kolatę jest trudniejsze technicznie, po części prowadzi skalistą granią z lekką ekspozycją. Dojście na szczyt i powrót na przełęcz Dvojni Prevoj zajęło mi około pół godziny. Stąd ruszyłam dopiero na Zlą Kolatę, gdzie czekał już na mnie Sławek.
Przy dobrej pogodzie widoki z obu szczytów są zachwycające!
W kwestii noclegu we wsi Vusanje wybór jest mocno ograniczony. W internetach króluje jeden adres – pensjonat u gospodarza Dedushi (avni.dedushaj@hotmail.com, nocleg 15 euro/os., obiadokolacja 10 euro/os., śniadanie 6 euro/os.). My również z niego skorzystaliśmy. Polecać ani odradzać nie będziemy, ale jeżeli już zdecydujecie się zatrzymać w tym miejscu, to pamiętajcie żeby skorzystać z pełnej opcji wyżywienia u właściciela domu. My postanowiliśmy sami przygotować sobie pierwszą kolację i prowiant na wycieczkę, przez co nasza relacja z gospodarzem zaczęła się dość szorstko. Po wykupieniu posiłków rozstaliśmy się jak starzy, dobrzy znajomi.
Planując podróż po Czarnogórze, w ramach górskiego wypadu do Parku Narodowego Prokletije, braliśmy jeszcze pod uwagę trekking przez trzy szczyty: Popadija (2030 m n.p.m), Talijanka (2057 m n.p.m.) i Valusnica (1879 m n.p.m).
Jeżeli z jakichś względów wycieczka na Zlą Kolatę nie jest dla Was, może warto wziąć pod uwagę właśnie ten szlak.
opis pozostałych atrakcji Czarnogóry znajdziecie w tym wpisie