Fascynujące labirynty zabytkowych medyn, gwarne targowiska zwane sukami, miasteczka nad wodami Oceanu Atlantyckiego oraz zamki z gliny na dalekim Południu. Do tego gorący piasek pustyni i czterotysięczne szczyty w górach Atlas. To wszystko a nawet więcej oferuje Maroko – afrykański kraj z orientalnym charakterem.

INFORMACJE PRAKTYCZNE
Atrakcje Maroka można wyliczać długo. Dłuuugo musiałaby również trwać podróż po tym niezwykłym kraju, aby dotrzeć do każdej z nich. Jeżeli jednak planujecie w Maroku spędzić wyłącznie standardowy urlop, nawet wtedy możecie zobaczyć tam naprawdę sporo. Warto jednak zdecydować się na podróż wynajętym samochodem. My właśnie tak przemieszczaliśmy się po kraju podczas dwutygodniowego pobytu, który rozpoczął się i zakończył na lotnisku w Agadirze. W sumie przejechaliśmy ponad 3 500 kilometrów. Koszt wynajęcia samochodu (Dacia Logan) to 1600 zł, na paliwo wydaliśmy 2200 zł (4 900 MAD).

Do Maroka przylecieliśmy na pokładzie linii Ryanair, kursującej na trasie między Krakowem a wspomnianym nadmorskim kurortem.
Nasza podróż odbyła się w czerwcu 2022 roku. Zasadniczo to dobry czas na zwiedzanie Maroka. Jest ciepło ale nie upalnie. My trafiliśmy jednak na bardzo wysokie temperatury, przekraczające niekiedy 40 °C.

W kwestii noclegu polecamy w Maroku riady. Riad to tradycyjny dom marokański najczęściej z wewnętrznym dziedzińcem, wokół którego rozmieszczone są pokoje. W Maroku wiele takich domów zamienionych zostało w klimatyczne hotele. My wspominamy miło pobyt w Dar Bab Guissa w Fez oraz w Riad Hayane w Marrakeszu.

Nocleg na pustyni zorganizowała lokalna firma Desert Berber Fire-Camp.

Na Tubkal weszliśmy z przewodnikiem z biura Morocco Tours Toubkal Trek.

A teraz czas na plan naszej wyprawy i opis miejsc, do których w kolejności jak poniżej, dotarliśmy w ciągu dwóch tygodni podróży.
Czy zmienilibyśmy coś na tej liście po powrocie z Maroka? Zasadniczo nie. Jedynie, gdyby to było możliwe z listy wyleciałby Agadir. Wystarczył krótki pobyt w tym mieście, by utwierdzić nas w przekonaniu, że jako pozbawiony zabytków i klimatu kurort, Agadir nie jest dla nas. Słynny wypoczynkowy ośrodek był jednak miejscem naszego przylotu i wylotu z Maroka, musiał więc trafić na listę.
Casablanca i Riad znajdowały się na trasie przejazdu i nie żałujemy, że do nich zajrzeliśmy, chociaż nie zrobiły na nas wielkiego wrażenia.
Reszta, to naszym zdaniem miejscówki must see Maroka. Można w nich doświadczyć prawdziwej eksplozji orientalnych widoków, zapachów, smaków i barw tego wyjątkowego kraju.

A to już rozpisany na dni plan naszej dwutygodniowej podróży po Maroku:

1 DZIEŃ lot Kraków-Agadir, nocleg w Agadirze,
2 DZIEŃ trasa Agadir-Fez, zwiedzanie Casablanki, nocleg w Fez,
3 DZIEŃ Meknes, Mulaj Idris, Volubilis, nocleg w Fez,
4 DZIEŃ Szafszawan, nocleg w Fez,
5 DZIEŃ zwiedzanie Fez, nocleg na miejscu,
6 DZIEŃ trasa Fez-Imlil, nocleg w Imlil,
7 DZIEŃ trekking na Dżabal Tubkal, nocleg w schronisku Les Mouflons,
8 DZIEŃ wejście na szczyt Dżabal Tubkal, trasa Imlil-Marrakesz, nocleg w Marrakeszu,
9 DZIEŃ zwiedzanie Marrakeszu, nocleg na miejscu,
10 DZIEŃ trasa Marrakesz-Wadi Dadis, zwiedzanie ksaru Ajt Bin Haddu, Warzazatu, nocleg w Dar Essalama Dades,
11 DZIEŃ trasa Dar Essalama Dades-Merzouga, nocleg na pustyni,
12 DZIEŃ trasa Merzouga-Warzazat, nocleg w Warzazacie,
13 DZIEŃ trasa Warzazat-Agadir, kazba Amirhidl w oazie Sakura, Tarudant, nocleg w Agadirze,
14 DZIEŃ lot Agadir-Kraków.

CASABLANCA
Casablanca to największe miasto w kraju i jedno z ważniejszych w Afryce. Casablankę rozsławił film z Humphreyem Bogartem oraz Ingrid Bergman, którego nazwę każdy kojarzy, choć nie każdy go oglądał. W języku arabskim nazwa miasta brzmi Ad-Dar al-Bajda.

Współczesnym symbolem Casablanki jest meczet Hasana II, największy w Maroku i jeden z największych na świecie. To również jedna z niewielu świątyń w kraju, na teren której wstęp mają niemuzułmanie. Wybudowany nad brzegiem oceanu meczet prezentuje się imponująco.

Medyna Casablanki o białej, ciasnej i butwiejąca zabudowie stanowi najstarszą dzielnicę miasta. Na jej teren można wejść przez bramę w bastionie Skala lub w pobliżu wieży zegarowej od strony Place des Nations Unies. Wąskie uliczki medyny kontrastują ze współczesnym obliczem miasta z szerokimi bulwarami, witrynami eleganckich sklepów i sznurem aut.

Jedną z bardziej znanych i klimatycznych knajpek w obrębie medyny Casablanki jest La Sqala.

FEZ
Fez to najstarsze i najbardziej niezwykłe z cesarskich miast Maroka (pozostałe to Meknes, Marrakesz i Rabat). Fez ma aż dwie medyny, jedną starszą od drugiej, przy czym nowa medyna powstała w … XIII wieku.

Stara medyna czyli Fas el-Bali to miejsce wyjątkowe. To prawdziwy labirynt wąziutkich i krętych uliczek. W gęstej zabudowie medyny ukryte są – niemal niewidoczne z zewnątrz – meczety, medresy i pałace. Tylko część z nich udostępniona jest dla turystów.
Punktem obowiązkowym zwiedzania Fez są garbiarnie z ogromnymi kadziami pełnymi różnokolorowych barwników.

Nowa medyna Fez to Fas al- Dżadid. Znajduje się tu dzielnica żydowska i pałac królewski.

MEKNES
Za rządów sułtana Maulaja Ismai’la (1672–1727) miasto pełniło rolę stolicy imperium. Główne atrakcje Meknes skupiają się w obrębie zabytkowej medyny oraz w cesarskiej części miasta.

Medyna – której sercem jest Plac al-Hadim z uznawaną za najpiękniejszą w całym Maroku bramą miejską Bab al-Mansour – wpisana została na Światową Listę Dziedzictwa UNESCO. To kolejny labirynt wąskich uliczek z mnóstwem stoisk oferujących marokańskie rękodzieło oraz przedmioty codziennego użytku.

Zwiedzanie cesarskiej części miasta wymaga dobrej kondycji – tu zabudowa jest zdecydowanie mniej zwarta, a odległości pomiędzy zabytkowymi miejscami znaczące.
Największe atrakcje tej części Meknes to mauzoleum Mulaja Ismaila czy Pawilon Ambasadorów, w którym przyjmowano zagranicznych gości. Podczas naszego pobytu w czerwcu 2022 roku większość obiektów była jednak zamknięta z powodu remontów.

MULAJ IDRIS
Mulaj Idris stanowi jedno z najważniejszych miejsc kultu religijnego w Maroku. Rzesze pielgrzymów odwiedzają tutejsze mauzoleum Idrisa I, prawnuka Mahometa, który zaszczepił na tych ziemiach islam.
Niestety tylko muzułmanie mają wstęp na teren mauzoleum. Pozostali mogą pokręcić się wąskimi uliczkami miasta docierając do punktu widokowego, z którego roztacza się przyjemna panorama na barwną zabudowę.

VOLUBILIS
Volubilis to rozległy kompleks ruin z czasów rzymskich. Wśród cyprysów i wysokich traw ukryte są starożytne budowle – kapitol, bazylika, forum, łuk triumfalny oraz pozostałości domów. W większości z nich zachowały się wspaniałe mozaiki, które można odkrywać z mapą, wskazująca ich lokalizację.

SZAFSZAWAN
Ukryte w górach Rifu Szafszawan przez stulecia było niedostępne dla obcokrajowców. W miasteczku spoczywają szczątki muzułmańskich świętych mężów. Z tego powodu niewierni mieli tu całkowity zakaz wstępu. Obecnie niewielkie Szawszawan przeżywa prawdziwy najazd turystów. Trudno się dziwić. Za sprawą labiryntu biało-niebieskich uliczek to jedno z bardziej urokliwych miejsc w Maroku.

RABAT
Rabat, stolica Maroka, to miasto o bardziej europejskim niż arabsko-afrykańskim charakterze, z siatką szerokich ulic, eleganckimi budynkami i spokojną atmosferą.
Zabytkowe miejsca w Rabacie rozrzucone są w sporych odległościach od siebie. Te miejsca to między innymi: imponujących rozmiarów cytadela Szella, meczet Hassana, z którego przetrwała jedynie wysoka na 44 metry wieża, pobliskie mauzoleum Muhammada V oraz Kazba al-Udaja malowniczo usytuowana na wzniesieniu nad oceanem, a także sąsiadująca z nią medyna.

DŻABAL TUBKAL I MIASTECZKO IMLIL
Mierzący 4167 m n.p.m. Dżabal Tubkal to najwyższy szczyt Maroka i Afryki Północnej. Bazą wypadową na Tubkal jest miasteczko Imlil położone w górach Atlasu. Do Imlil najłatwiej dojechać z Marrakeszu. To niewiele ponad 60 kilometrów drogi.

Wejście na najwyższy szczyt Maroka z Imlil najczęściej zajmuje dwa dni.
Od 2018 roku wymagane jest wynajęcie przewodnika. Cena (od 100 do 50 euro od osoby) zależy od umiejętności negocjacyjnych oraz tego, z jakich dodatkowych usług zamierzamy korzystać (wyżywienie, transport bagażu przez muły, itp.).

MARRAKESZ
Jako jedno z czterech cesarskich miast Maroka, Marrakesz wyróżnia się tle pozostałych jedynym w swoim rodzaju miejscem. Miejscem tym jest najsłynniejszy w kraju plac Dżami al-Fana. W ciągu dnia panuje tu senna atmosfera, jednak im bliżej wieczoru plac ożywa. Zaczynają działać dziesiątki jadłodajni, kobiety wykonują tatuaże z henny, a zaklinacze węży, uzdrowiciele, kuglarze i różnego rodzaju artyści gromadzą wokół siebie grupki gapiów. W 2008 roku plac Dżami al-Fana wraz z medyną został wpisany na listę światowego dziedzictwa UNESCO.

W pobliżu placu znajduje się inny ważny obiekt, stanowiący dobry punkt orientacyjny w mieście. To Meczet Księgarzy (Koutoubia) – najwyższy budynek w Marrakeszu a zarazem kunsztowny przykład mauretańskiej architektury.

W słynnym cesarskim mieście warto odwiedzić również:
Pałac Bahia o niezliczonej liczbie pokoi, dziedzińców, bogatej ornamentyce i bujnej roślinności;
Medresę Ben Youssef największą i najważniejszą uczelnią islamską w Maroku o zachwycającej architekturze i misternych zdobieniach;
Grobowce Sadytów ze słynną, bogato zdobioną Salą Dwunastu Kolumn;
liczne ogrody.

Jednak największą atrakcją Marrakeszu i tak pozostaje jego niezwykła atmosfera, której doświadczać można wszystkimi zmysłami.

POŁUDNIE MAROKA
Południe Maroka a konkretnie rejon zaczynający się za Atlasem Wysokim i ciągnący aż po złociste piaski Sahary to miejsca będące urzeczywistnieniem marzeń o pustynnej przygodzie. Są tu rozległe, surowe przestrzenie, oazy z gajami palmowymi, skaliste kaniony, wydmy i karawany wielbłądów.
Częstym widokiem są ksary – ufortyfikowane wioski wzniesione z mieszanki gliny, wody, żwiru oraz słomianej sieczki noszącej nazwę pise. Inne typowe dla tej części kraju budowle to kazby – gliniane twierdze. Otoczone zielonymi gajami palmowymi prezentują się jak obrazki z baśni Tysiąca i jednej nocy.

O głównych atrakcjach Południa piszemy tutaj

TARUDANT
Tarudant, położony 90 kilometrów na wschód od Agadiru, to ważny ośrodek handlowy Maroka. Słynie z wyrobu skór oraz produkcji oleju arganowego. Wizytówką miasta są wspaniałe mury obronne w kolorze ochry, za którymi kryje się zabytkowa medyna, kasba i tradycyjne bazary zwane sukami. A to wszystko bez tłumu turystów i komercyjnej otoczki.

AGADIR
Po trzęsieniu ziemi w 1960 r. miasto zostało zbudowane od podstaw. Brakuje w nim zabytków i klimatu wspomnianych wcześniej miejsc. Agadir to typowy nadmorski kurort z wielkimi hotelami, plażą i niebrzydkim portem. Tani przewoźnik lotniczy oferuje regularne połączenia z wielu polskich miast do tego właśnie ośrodka.

Naszą ulubioną restauracyjką w Agadirze stała się Mamma Caterina z widokiem na port, i z doskonałą włoską kuchnią. To w niej zajadaliśmy smutek związany z końcem podróży po niezwykłym Maroku.