Świątynie Katmandu – okazałe, gromadzące rzesze wiernych i małe, przyuliczne, wokół których bawią się dzieci. Jedne odwiedzane tłumnie przez pielgrzymów, inne – zapomniane. Złocące się w słońcu oraz spłowiałe i zakurzone. Te, w których modlą się buddyści, i te w których czczone są hinduistyczne bóstwa. Ciężko je zliczyć. Często kryją się w najmniej oczekiwanych miejscach – na podwórzach wokół obwieszonych praniem, sypiących się budynków lub w uliczkach, ukryte za straganami, gdzie handluje się czym popadnie. Ich stopnie służą miejscowym do odpoczynku, spotkań i ploteczek, lub sprzedaży rozłożonej na gazecie zieleniny. W Katmandu bowiem, na każdym niemal kroku sacrum spotyka się z profanum.

W stolicy Nepalu wśród niezliczonej ilości świątyń, każdy może odkryć jedną z nich dla siebie. Są jednak w mieście (choć niektóre przewodniki lokalizują je, nie w samym Katmandu, a w jego okolicy) 3 najważniejsze obiekty kultu, które warto odwiedzić.

SWAYAMBUNATH

Buddyjska świątynia Swayambunath, zwana również Świątynią Małp, swoimi korzeniami sięga V wieku.
Podziwianie wielkiej stupy, stanowiącej serce kompleksu poprzedza wspinaczka po stromych schodach, prowadzących na świątynne wzgórze. Ocienione drzewami stopnie pokonuje się w wartkim potoku pielgrzymów, wśród których są zarówno wyznawcy hinduizmu, jak i buddyści. Wokół harcują stada małp, kwitnie handel pamiątkami oraz dewocjonaliami. Ze wzgórza roztacza się widok na spowitą smogiem i kurzem zabudowę Katmandu, na tle łopoczących modlitewnych flag.

Ponad stłoczonymi na wzniesieniu obiektami góruje złote oblicze Buddy. Zdobi ono kwadratowy blok skalny, wieńczący główną stupę. Oczy Buddy patrzą z każdej strony świata na tłum pielgrzymów płynący wokół budowli (wierni okrążają stupę zgodnie z ruchem wskazówek zegara). Spogląda na nich również trzecie oko Buddy, symbolizujące jego niezwykłe możliwości percepcyjne.

W Swayambunath ma się wrażenie, że ogarnięcie wzrokiem wszystkiego, co dzieje się wokół, wymaga właśnie takich nadprzyrodzonych zdolności. Tu wychudzony, barwnie ubrany i umalowany sadhu udziela błogosławieństwa, tam pielgrzymi modlą się i robią selfie na tle stupy, wirują modlitewne młynki, małpy polują na łakocie, a zdolny rzemieślnik wykuwa w kamieniu podobiznę Buddy.

W Swayambunath nagromadzenie ludzi, ciekawych sytuacji i niezwykłych obiektów (na które składają się małe świątynie, tybetańska gompa, dom dla pielgrzymów, posągi i dzwony) na stosunkowo niewielkiej przestrzeni przyprawia o zawrót głowy. Dopiero spacer u stóp wzgórza, gdzie znajdują się tybetańskie sanktuaria, a potem powrót na piechotę w rejon Thamelu (ok. 5 km) pozwoli ochłonąć po wizycie w tym miejscu.

PASHUPATINATH

Zdecydowanie trudniej będzie ochłonąć po wizycie w najważniejszej hinduistycznej świątyni Nepalu – Pashupatinath. Ulokowany nad brzegiem rzeki Bagmati kompleks, pełni tu tę samą rolę co Waranasi w Indiach.

Bagmati, stanowiąca jeden z dopływów Gangesu, uważana jest przez wyznawców hinduizmu za rzekę świętą, a jej brzegi w pobliżu Pashupatinath za najcenniejsze miejsce kremacji. Dym z płonących stosów kremacyjnych unosi się zatem nad świątynią niemal bez przerwy. Powszednim jest też widok owiniętych w biało-pomarańczowe płótna ciał, transportowanych na metalowych noszach. Spacerując pomiędzy zabudowaniami świątynnego kompleksu, często mija się podążający w stronę brzegu rzeki kondukt żałobników. Obraz kołyszącego się na metalowych noszach ciała, niesionego tuż obok nas, oraz woń kadzideł i aksamitek w rozpalonym słońcem powietrzu, na długo pozostaje w pamięci.

Pobyt w Pashupatinath szokuje – nie tylko samą ceremonią kremacji, płonącymi nieustannie stosami, czy doświadczeniem spotkania w ciasnym zaułku procesji żałobników, z ciałem zmarłego owiniętym jedynie w płótna. Pashupatinath atakuje też innymi obrazami – krów i kóz spacerujących po terenie świątynnego kompleksu, wyjadających porzucone resztki, ludzi dokonujących ablucji w wodach Bagmati, gdzie trafiają prochy zmarłych, umalowanych i przystrojonych sadhu pozujących do płatnych zdjęć z turystami. Gdy jeszcze na wspomniane obrazy nałożą się niepokojące, powtarzane niczym w transie dźwięki i słowa pieśni, śpiewanych przez wiernych w głównej świątyni – wizytę w Pashupatinath zapamiętamy na długo.

Do głównego sanktuarium poświęconego Śiwie, ze słynnym posągiem byka Nandi, turyści nie mają wstępu. Spojrzeć na świątynię i otaczające ją budynki mogą jednak z tarasów na zboczu po drugiej stronie Basmati. Widok z tego miejsca, w sposób nieunikniony wiąże się z obserwacją ceremonii kremacji, odbywających się na przeznaczonych do tego celu podestach po przeciwnej stronie rzeki.

Ścieżka powyżej tarasów prowadzi do kompleksu świątyń Gorakhnath i Vishwarup, z małpami harcującymi w koronach drzew i wśród wiekowych budowli.

Do Pashupatinath położonej na wschodnim skraju Katmandu, najłatwiej dojechać z Thamelu taksówką. Stąd można ruszyć na piechotę w stronę Bodhnath, trzeciej spośród najważniejszych świątyń miasta.

BODHNATH

Zaledwie 20-minutowy spacer dzieli świątynię Pashupatinath, od największej w Nepalu buddyjskiej stupy Bodhnath. Te dwie świątynie, to dwa odmienne światy. Pierwsza z nich szokuje obrazami płonących na stosach ciał, pobyt w drugiej – przywraca uczucie harmonii i spokoju.

Pierwsza stupa powstała w Bodhnath prawdopodobnie w VII wieku. Dzisiejszą budowlę wzniesiono na ruinach wcześniejszej, zniszczonej przez Mongołów w XIV stuleciu. Kompleks stanowi religijne centrum społeczności Tybetańczyków, w dużej mierze uchodźców, którzy opuścili swój kraj.

Wokół stupy funkcjonuje obecnie prawdziwe tybetańskie miasteczko, z gompami oraz licznymi sklepikami z rękodziełem. Najlepszym sposobem poznania tego miejsca jest dołączenie do procesji tybetańskich pielgrzymów, okrążających stupę  zgodnie z ruchem wskazówek zegara, przy dźwiękach mantry om mani padme hum i terkocie modlitewnych młynków.

PRAKTYCZNE WSKAZÓWKI:

Swayambunath wstęp 200 Rs.,
Pashupatinath – przejazd taksówką z Thamelu 500 Rs., wstęp 1000 Rs.,
Bodhnath wstęp 250 Rs.

Jeżeli podobają Ci się nasze zdjęcia i/lub uważasz ten wpis za przydatny i wartościowy, będzie nam miło, gdy podzielisz się nim w SM (np. udostępniając na facebooku), polubisz go, lub skomentujesz.
To dla nas ważny sygnał, że jesteś tam, po drugiej stronie ekranu 🙂

A może chcesz przespacerować się z nami po Durbar Square, zabytkowym placu Katmandu?
Wystarczy -> klik